Tạp bút, Nguyễn Thị Hậu
Một ngày hè tháng bảy tôi đến một thị trấn nhỏ vốn là một
làng chài ở Baie de Somme (vịnh sông Somme) trên bờ biển vùng Picardie nước
Pháp. Bên kia vịnh là cũng là một thị trấn nhỏ nhưng ngày cuối tuần tấp nập hơn
vì có họp chợ… Mỗi khi thủy triều rút xuống có thể từ hai thị trấn đi bộ qua vịnh
đến bờ bên kia, trên lớp cát ẩm màu nâu đen và giữa những cánh chim hải âu táo
tác kiếm ăn trên vùng nước lợ.
Thị trấn nhỏ bé có ba con đường chính gần song song với
nhau, một ven bờ biển và hai chạy xuyên qua, từ đó có những đường xương cá nhỏ
hơn cắt ngang. Nhà cửa cũng nhỏ nhắn xinh xắn, hầu hết một trệt một lầu, còn giữ
được nhiều nét xưa cũ. Nơi ngã ba ngã tư có vài ngôi nhà cao hơn thường là tiệm
bán buôn. Khu vực mới mở rộng có nhiều khu nhà mới, phần lớn người từ Paris về
mua làm nhà nghỉ. Trong thị trấn có vài tòa lâu đài, dinh thự cổ, trong đó có
tòa lâu đài từng là nơi nữ anh hùng Jeanne D'arc bị bắt giamvào năm 1430 trong
cuộc chiến chống quân Anh , trước khi bị đưa về Rouen xử tử trên dàn thiêu. Tượng
nàng được đựng ngay con đường chính bên bờ biển, bồn hoa dưới chân nàng những
nhánh oải hương dịu dàng màu tím luôn tươi tắn trong ánh nắng ngày hè đến tận gần
10g tối.
Trên con đường ven biển nhìn ra một cảng nhỏ, tàu đánh cá tải
trọng nhỏ, tàu du lịch đậu san sát… trên bờ là nhà hàng, khách sạn cũng nhỏ nhắn
xinh xinh, mấy cửa hàng hải sản mang thương hiệu của những tàu cá lâu đời trong
làng. Ngày cuối tuần khách đông đủ để ngồi kín những nhà hàng, thưởng thức đồ
ăn tươi ngon trong cái gió se se ẩm ướt của cơn bão rớt nơi xa…
Trong thị trấn có một ngôi nhà thờ - chưa có nhà thờ thì
chưa thành một cái làng, ai đó đã nói như vậy nhỉ? Nhà thờ xây bằng đá còn nguyên lớp tường xù
xì của gác chuông, chắc hẳn đây là phần kiến trúc cổ nhất từ thời hình thành
làng cổ, còn gian chính trông mới hơn, có lẽ được xây, sửa lại vào thời gian sau. Bước vào
nhà thờ tôi ngạc nhiên vì so với bên ngoài có phần giản đơn, bên trong khá rộng
rãi, cao ráo, có thể nhận ngay ra nhà thờ của một làng chài bởi hàng chục tấm
hình những con tàu đánh cá của “người làng” với đầy đủ thông tin được treo dọc
theo những cây cột và hai bên tường. Một bên “bàn thờ” thánh còn có cả mô hình
bằng gỗ chiếc tàu nhỏ đầy đủ cột buồm mái chèo..
Nhà thờ có những bức tranh kính tuyệt đẹp. Ánh mặt trời cuối
chiều hè xuyên qua lớp kính màu làm cho vẻ dịu dàng thánh thiện tràn ngập nơi
đây… Phía cuối là bức tượng thánh Jeanne
D'arc trong dáng vẻ thiếu nữ nông dân chất phác, tóc cắt ngắn dáng người khỏe mạnh,
trang phục giản dị, không khác lắm bức tượng bên bờ biển.
Thị trấn nhỏ còn là nơi Jules Verne – nhà văn khoa học viễn
tưởng nổi tiếng người Pháp - sống những ngày ông viết cuốn tiểu thuyết phiêu
lưu “80 ngày vòng quanh thế giới” được xuất bản lần đầu vào năm 1873. Từ làng
chài nhỏ bé này nhà văn đã “nhìn thấy” những nơi chốn và phương tiện giao thông
hiện đại mà các nhân vật của ông “đi qua” trong hành trình tưởng tượng của
mình.
Các cửa sông ở Baie de Somme có biên độ thủy triều khá lớn,
khi triều lên nếu không có hồ chứa với đê bao thì có thể sẽ ngập cả khu vực ven
biển của thị trấn. Khi triều xuống, hồ chứa nước biến thành vùng “biển cạn” cho nhiều loài chim về cư trú và là khu bảo tồn
lý tưởng. Ngày mùa hè khá dài, khoảng 8,9 giờ tối bạn có thể dạo chơi trên đê
bao, ngắm nhìn từng đàn hải âu bay về đậu trắng lòng hồ, những dải cỏ lau bắt nắng
vàng óng ánh, bầu trời tiếp giáp mặt nước chuyển dần các sắc màu từ xanh biếc của
nước đến xám đen của những dải cát… Chỉ khoảng hơn một tiếng sau hoàng hôn
buông trên vịnh, những tia mặt trời cuối cùng còn làm nền trời óng ánh màu mây
ngũ sắc…
Thị trấn cổ xưa nhỏ bé nay cũng đã thay đổi nhiều, nhưng những
dấu tích lịch sử đều được cẩn trọng gìn giữ dù chỉ có chút liên quan đến cuộc đời
của một nữ anh hùng, một nhà văn nổi tiếng, cũng như nhà thờ, những con phố nhỏ
giữ lại dấu tích làng chài ngày xưa… Đường phố và những ngôi nhà mới xây hòa hợp
cảnh quan cũ làm cho thị trấn càng đẹp hơn, vẻ đẹp bình lặng êm đềm thích hợp
cho những người muốn về đây nghỉ ngơi sau những ngày làm việc căng thẳng ở các
thành phố đông đúc.
Nơi đây vẫn bảo tồn nguyên vẹn cảnh quan tự nhiên và di tích
lịch sử - văn hóa nên vào những ngày cuối tuần – nhất là mùa hè - ở đây khá
đông du khách. Tuy nhiên không vì vậy mà cuộc sống thị trấn nhỏ trên bờ vịnh
sông Somme bị “thương mại hóa”. Sự niềm nở nhiệt tình và chất phác của người dân
như thỏi “nam châm” giữ chân du khách và có dịp thì họ luôn quay trở lại.
Thị trấn này làm tôi nhớ đến Cần Giờ, nơi vịnh Gành Rái đổ
ra biển và bên kia là thành phố Vũng Tàu. Cũng vùng cửa sông mặt nước đổi màu
theo thủy triều lên xuống, cũng bờ biển ẩm ướt lớp cát nâu đen mịn màng hút lấy
bàn chân, cũng những dãy phố xưa hai bên bờ vịnh, và cả khu bảo tồn rừng ngập mặn…
Những kinh nghiệm, bài học về bảo tồn di sản và phát triển du lịch bền vững đâu
phải chỉ có ở những Di sản thế giới mà chúng ta có thể học được ở bất cứ nơi
nào, như ở Baie de Somme, vì đó là những điều giản đơn nhưng được thực hiện từ
sự hiểu biết, yêu quý và trân trọng thiên nhiên – lịch sử nơi mình đang sống.
Paris, 20.7.2015
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét