Mất mát từ đại dịch ở TP.HCM cần có vị trí tưởng niệm
Trong đại dịch Covid-19 ở TP.HCM đã có 23.000 đồng bào, cán bộ, chiến sĩ hi sinh, tử vong. Nay Thành ủy TP.HCM có chủ
trương sẽ xây dựng một công trình tượng đài tưởng niệm đã nhận được nhiều tình
cảm quan tâm của người dân TP.
Mới đây tại Hội nghị tổng kết 50 năm văn học- nghệ thuật TP.HCM, Bí Thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang đã thông tin về chủ trương biến khu đất số 1
Lý Thái Tổ (phường Vườn Lài) thành công viên, trong đó có bố trí tượng đài tưởng
niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ hi sinh, tử vong vì đại dịch Covid-19.
Chủ trương của lãnh đạo TP đã chạm đến tình cảm của người dân TP về một
trang sử đau thương của TP. Tuổi Trẻ trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Thị Hậu xung
quanh về ý tưởng làm tượng đài tưởng niệm này.
Cần công trình tưởng niệm xứng đáng
Bà đánh giá thế nào về chủ trương của về việc xây dựng tượng đài tưởng niệm
nạn nhân Covid-19 ở TP.HCM ?
Đại dịch Covid-19 là đại nạn của TP.HCM cũng như cả nước và thế giới. Có thể
nói tổn thất từ đại dịch là rất lớn sau chiến tranh xảy ra ở nước ta và thế giới.
Mất mát từ đại dịch kéo dài 2 năm này là hàng chục nghìn nhân mạng tử vong, hi
sinh. Chưa kể là các thiệt hại về kinh tế, chấn thương tâm lý lâu dài cho những
người còn lại. Nhất là hàng nghìn trẻ em mồ côi. Đây là sự mất mát không dễ nguôi
ngoai. Những ai đã trải qua những ngày đại dịch, dù có thiệt hại trực tiếp hay
không thì cũng không thể quên được.
Và sự kiện này rất đáng để nhớ đến. Việc nhớ đến không phải là kéo dài nỗi
đau thương. Bởi sự kiện này còn là bài học lịch sử trong thời bình mà thế hệ
sau cần biết, cần được giáo dục. Đến nay TP có chủ trương làm tượng đài tưởng
niệm về những người đã hi sinh, tử vong cũng như những sự kiện từ đại dịch thì
công trình này là rất cần thiết. Tương tự như ở Nhật có các công trình tưởng niệm
nạn nhân sóng thần hay Trung Quốc có công trình tưởng niệm nạn nhân của trận động
đất ở Đường Sơn năm 1976.
Bản thân là một người dân TP tôi rất mừng và cảm động với thông tin làm
công trình tưởng niệm. Chủ trương này chạm được đến rất sâu tình cảm của người
dân TP. Bởi tính cách của người dân Nam bộ không hay than thở, không muốn nhắc
nhiều về chuyện cũ, sau đại dịch là nhanh chóng gượng dậy, phục hồi đời sống,
phát triển kinh tế. Nhưng rõ ràng không ai quên những mất mát đau thương trong
đại dịch.
Và tôi tin rằng rất nhiều người dân TP cũng mong muốn, cùng suy nghĩ như
tôi.
Như vậy theo bà, những tổn thất nhân mạng từ đại dịch, dù là trang sử đau
thương nhưng xứng đáng có một công trình, vị trí tưởng niệm ở TP?
Đúng vậy, rất xứng đáng. TP từ lâu đã tổng kết đưa vào tầm nhìn phát triển
đặc điểm « nghĩa tình » bên cạnh các mục tiêu « văn minh, hiện đạị »…
Rất nhiều đồng bào, cán bộ, chiến sĩ hi sinh, tử vong rất đáng tôn vinh. Họ
là những người đã có những đóng góp vào sự phát triển của TP. Sự hy sinh trong
thời bình cũng cần được tôn vinh, nhất là đối với những người dân bình thường lại
càng cần thiết, bởi họ làm nên sức sống của một trung tâm kinh tế như TP.HCM.
Nghĩa tình của
người dân TP trong đại dịch thể hiện từ sự
đùm bọc, sẻ chia với nhau, giữa người dân TP với vùng miền khác, nghĩa tình đồng
lòng với lãnh đạo TP vượt qua đại dịch, phục hồi kinh tế. Vì vậy, công trình tưởng
niệm để ghi ơn, tri ân người dân đã mất, hi sinh là một nghĩa cử chạm được đến
cảm xúc của người dân.
Tượng đài cần gần gũi, chạm cảm xúc người dân
Theo bà chưa nói đến hình khối, màu sắc, vật liệu cụ thể của tượng đài tưởng
niệm thì bà mong muốn công trình đó thể hiện được những đặc điểm, tính chất thế
nào từ cuộc chiến chống đại dịch ở TP ?
Như đã nói mất mát từ đại dịch là không gì có thể đong đếm được với không
chỉ người dân mà cả chính quyền TP. Bởi lẽ tôi tin rằng lãnh đạo Trung ương và
TP đã chịu không ít áp lực, trăn trở,
day dứt trong các quyết sách chống dịch mà từng giây, từng giờ là sự mất mát
thêm nhân mạng.
Nhớ đến đại dịch chúng ta sẽ nhớ đến sự mất mát về sức khỏe, nhân mạng của
người thân, gia đình, hành xóm, bạn bè, những đồng bào cả nước. Chúng ta sẽ nhớ
đến lực lượng y bác sĩ, cán bộ, chiến sĩ hi sinh trong đại dịch ; nhớ đến những
người ở TP đã sẻ chia với những người không thể sống nổi ở TP phải bỏ về quê…Tất
cả cả những điều đó tạo thành bức tranh quá nhiều ý nghĩa.
Thế nhưng trên tất cả những mất mát thì khi nhớ về đại dịch thì chúng ta nhớ
về đặc trưng quan trọng của người Sài Gòn. Đó là tình nghĩa, là hành động ngay
và luôn, giúp được gì là giúp. Không phải chỉ những hành động anh hùng thì mới
đáng tôn vinh mà những nghĩa cử thầm lặng, chia sẻ vô tư vẫn rất đáng trân trọng.
Nó bắt đầu từ thùng nước trà đá miễn phí, vài ổ bánh mì, vài hộp cơm treo ven
đường… Trong đại dịch thì đó là bó rau, viên thuốc, chia sẻ bình oxy, ATM gạo…
Vì vậy tôi rất mong công trình tưởng niệm sẽ khắc họa, thể hiện được tính
cách đó, để người dân thành phố sẽ thấy mình trong đó, thấy những câu chuyện thuộc
về mình. Về quy mô tượng đài chắc sẽ được tính toán cụ thể, nhưng theo tôi cần làm càng giản dị, tiết kiệm, càng thực chất
thì càng đi vào lòng dân. Tránh xây dựng một công trình phô trương hào nhoáng sẽ
làm lu mờ cái tâm của những người còn sống với người đã mất, xoá nhoà ý nghĩa của
tượng đài.
Với mong muốn đấy nên chăng TP nên tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từ người dân
về công trình tượng đài tưởng niệm ?
Tôi nghĩ công trình tượng đài, tưởng niệm có ý nghĩa lớn như thế này thì rất
cần sự hiến kế, hiến ý tưởng từ người dân để nhận được sự đồng thuận, bảo đảm
công trình thể hiện được tình cảm và ý chí của chính quyền và nhân dân.
Theo bà việc tổ chức tượng đài tưởng niệm ở khu đất số 1 Lý Thái Tổ dự kiến
làm công viên sẽ thuận lợi như thế nào ? Và TP cần làm gì với các công trình tại
đây ?
Công trình tượng đài tưởng niệm gắn với một công viên là rất phù hợp. Người
dân đến công viên vừa để trở về với thiên nhiên, tận hưởng không gian xanh, lại
có thêm công trình tưởng niệm mang tính tâm linh gắn với sự kiện lịch sử đau
thương của TP, vừa mang tính giáo dục cho thế hệ trẻ.
Tại khu đất trên hiện có 7 biệt thự cổ rất phù hợp để bảo tồn, chuyển đổi
công năng thành cơ sở văn hóa, làm nơi cho giới trẻ đến tổ chức các hoạt động
văn hóa, trình diễn chương trình ca nhạc dân tộc, trưng bày tác phẩm nghệ thuật…
Gần vị trí tượng đài tưởng niệm thì nên sử dụng 1, 2 biệt thự làm nơi trưng bày
hình ảnh, kỉ vật… về đại dịch covid -19. Nơi trưng bày này cần thể hiện được tinh
thần chia sẻ, đùm bọc, nghĩa tình, là hành động vượt lên phục hồi đời sống, khắc phục khó khăn phát triển kinh
tế sau đại dịch.
Khu đất số 1 Lý Thái Tổ có giá trị lịch sử, gắn với kí ức của người dân TP
nhưng có thể nói là từ nhiều năm nay trở nên xa lạ, không thân thuộc với người
dân TP, lãng phí do cách quản lý và sử dụng… Nay tổ chức khu đất này thành không
gian công viên cây xanh – hoạt động văn hoá sẽ góp phần nâng cao đời sống tinh
thần của người dân. Tại đây người dân được thụ hưởng không khí trong lành, cảnh
quan đẹp đẽ, tham gia các hoạt động văn hoá, tham quan khu vực tưởng niệm để được
nhắc nhớ về câu chuyện của gia đình mình, của TP mình trong đại dịch. Khu đất
này vì thế sẽ trở thành một công trình văn hoá mang nhiều giá trị và ý nghĩa.
Ái Nhân - BÁO TUỔI TRẺ NGÀY 22/10/25
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét