Với má, Hà Nội 1964
Má
tôi là một người phụ nữ Nam
bộ.
Ông ngọai tôi có một nhà máy xay lúa ngay con rạch Cái Tôm ở Hòa An, gần chợ
Cao Lãnh. Mỗi ngày thợ làm công có đến vài chục người. Cả nhà, từ ông bà ngọai
đến các dì các cậu đều làm việc ở nhà máy này. Người lo máy móc, người lo điều
thợ, người lo nhận, giao lúa gạo… Bà ngọai và mấy cô con gái lo chợ búa cơm
nước cho cả nhà và đám thợ, cho cả khách hàng từ xa tới lỡ con nước chưa về
được. Má tôi được giao việc đi chợ mua đồ ăn và phụ dì Hai nấu cơm. Bữa cơm
chung chủ thợ ngon lành và đầm ấm như người trong một nhà. Nhờ vậy nhà máy xay
luôn đông khách, làm ăn khấm khá.
Quê nội và quê ngọai tôi chỉ cách nhau một nhánh sông Tiền, có bến đò
nhỏ nối liền làng Mỹ Hiệp bên Cù Lao Giêng, huyện Chợ Mới, An Giang với làng
Hòa An, Cao Lãnh. Xưa, dân Cù Lao Giêng vẫn qua chợ Cao Lãnh đi chơi, mua bán,
nhất là vào ngày lễ tết. Các bà cô của ba tôi đã “tìm thấy” cô con dâu tương
lai là má tôi trong những lần qua chợ Cao Lãnh như thế. Tiêu chuẩn tìm dâu của
các bà là: vén khéo chợ búa, ăn nói dịu dàng, và dung nhan phải “coi được”. Vậy
là má tôi, lúc đó tròn 20 tuổi, lọt vào “mắt xanh” của các bà cô. Và chỉ vài
tháng sau ông bà nội tôi qua coi mắt má tôi. Ba tôi khi ấy là thầy giáo đang
dạy học ở Cái Răng, Cần Thơ. Ông kể, ông nội viết thơ kêu về cưới vợ, bữa đám
nói, ông chỉ kịp thấy người bưng khay nước đi ngang qua có cái lưng áo dài thon
thả với búi tóc tròn dày, không kịp nhìn thấy mặt người vợ tương lai. Rồi đám
cưới ba má tôi diễn ra vào đầu năm 1945. Từ ấy, ba má tôi đã bên nhau trọn 40
năm, cho tới ngày ba tôi đi xa.
Biết mình không thừa hưởng được nét phúc hậu gương mặt trái
xoan và nước da trắng trẻo của cô gái miệt vườn Cao Lãnh, tôi vẫn thường nói
đùa với má: Chắc má yêu ba lắm nên con mới giống ba có nước da ngăm ngăm. Má
cười dịu dàng, con giống bà nội, còn chị giống bà ngọai, vì má thương bà nội bà
ngọai như nhau.
Ngày sinh của Má chúng tôi không biết, Má cũng không biết, chỉ nghe
bà ngọai kể rằng sinh Má vào một đêm cuối năm. Dù bận rộn đến đâu thì những
ngày cuối năm chúng tôi vẫn nhớ rằng Má đã già đi hơn một tuổi. Tuy nhiên Má
không bao giờ đồng ý cho chúng tôi tổ chức mừng sinh nhật. Má nói: các con sống
sao cho ba má không buồn lòng, thế là có hiếu, không cần phải bày vẽ làm gì.
Các con gái tôi thì thường so sánh: mẹ nấu ăn không ngon bằng ngọai! Còn phải
nói, con gái Cao Lãnh nấu ăn ngon có tiếng! Nhưng quan trọng hơn là suốt cuộc
đời Má, mỗi món ăn là tình yêu Má dành cho Ba, cho các con các cháu. Thứ gia vị
ấy đâu phải ai cũng có và biết sử dụng nó trong cuộc sống hiện nay…
Về với Má bao giờ
tôi cũng như trẻ nhỏ để được nằm bên nghe Má thủ thỉ chuyện “hồi đó…”. Hồi
đó có một cô gái Cao Lãnh lấy chồng bên Cù lao Giêng…
(Đã in trong tập tản văn QUAY QUA QUAY LẠI, 2010)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét