Doanh nhân Sài Gòn tết 2024
Nguyễn Thị Hậu
1.
Những năm gần đây, trên nền tảng tiến bộ vượt bậc của
khoa học công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ thông tin, kết hợp trí tuệ
nhân tạo (AI) và nền tảng dữ liệu lớn (Big Data), thế giới đã xuất hiện khái niệm
“Đô thị thông minh – Smart City”. Tuy chưa có sự thống nhất hoàn toàn về nội
hàm của khái niệm này, nhưng qua những diễn giải và một số thuật ngữ liên quan,
có thể hiểu về cơ bản đô thị thông minh là mô hình thành phố ứng dụng công nghệ
thông tin, trí tuệ nhân tạo để quản lý, nâng cao tiêu chuẩn cuộc sống đô thị, cải
thiện chất lượng phục vụ cộng đồng của chính quyền thành phố, sử dụng hiệu quả và
tiết kiệm các nguồn năng lượng, tài nguyên thiên nhiên.
TP. Hồ Chí Minh cũng không đứng ngoài nhu cầu cấp thiết
và xu thế phát triển tất yếu của quá trình đô thị hóa, hiện đại hóa. Vì vậy từ
cuối năm 2017 Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh đã Phê duyệt Đề án “Xây dựng TP.Hồ
Chí Minh trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017 – 2020 tầm nhìn đến năm
2025”. Theo đó, “Thành phố Hồ Chí Minh sẽ phát triển kinh tế tương đối
cao, bền vững, trên nền tảng khai thác tốt nhất các nguồn lực, với người dân là
trung tâm của đô thị”. Mục tiêu tổng quát là: Đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế,
hướng đến kinh tế tri thức, kinh tế số; Quản trị đô thị hiệu quả trên cơ sở dự
báo; Nâng cao chất lượng môi trường sống và làm việc; Tăng cường sự tham gia quản
lý của người dân. Các nguyên tắc định hướng của xây dựng đô thị thông minh: Tầm
nhìn chính xác, xuyên suốt và được sự đồng thuận cao; Luôn lắng nghe, nắm bắt
và phục vụ kịp thời các nguyện vọng và nhu cầu của người dân; Công nghệ là công
cụ hỗ trợ phát triển; Huy động mọi nguồn lực.
Có thể nhận thấy, cả mục tiêu và nguyên tắc của Đề án xây
dựng Đô thị thông minh ở TP. Hồ Chí Minh đều xoay quanh hai yếu tố Kinh tế và
Con người. Trong đó thành phố lấy “Kinh tế tri thức, kinh tế số” làm “đòn bẩy”,
Con người thành phố vừa là chủ thể tổ chức hoạt động kinh tế vừa là đối tượng
phục vụ của nền kinh tế ấy. Thành phố thông minh được xây dựng là một đô thị
hài hòa, ổn định, kinh tế phát triển lành mạnh, an toàn, thân thiện với môi trường
và đáng sống.
2.
Trải qua 5 năm thực hiện Đề án này, khái niệm
“Thành phố thông minh” ngày càng đi vào thực tiễn, có tác động tích cực đến sự phát
triển của của thành phố thông qua 4 phương diện: quản lý thành phố, phát triển
của các ngành chiến lược để xây dựng “thành phố thông minh”, xu hướng đổi mới
công nghệ, cung cấp các phương tiện hiện đại cho dân cư một cuộc sống tốt hơn.
Đặc trưng “thành phố thông minh” là "thông minh + kết nối + cộng tác"
trên nền tảng tích hợp các ứng dụng công nghệ thông tin tiên tiến.
Từ góc độ văn hóa – xã hội, thành phố thông minh được xây
dựng và phát triển dựa trên cơ sở cân bằng giữa các yếu tố: Bảo đảm phát triển
đồng đều về Kinh tế và Văn hóa; Bảo đảm cân bằng lợi ích của cá nhân và cộng đồng;
Bảo đảm lợi ích của con người và bảo vệ môi trường.
Để xây dựng và phát triển một “thành phố thông minh” mang
đặc thù TP. Hồ Chí Minh, đồng thời tăng cường khả năng hội nhập toàn cầu, thành
phố cần phát huy các “giá trị thông minh” từ những truyền thống và tính chất đặc
trưng của kinh tế và con người Sài Gòn. Đó là:
Phát huy truyền thống
“đa dạng của văn hóa Sài Gòn”, trên cơ sở đó con người thành phố luôn biết chọn
lọc, tiếp thu những điểm ưu việt và chối từ những điều không phù hợp của của
các nền văn hóa khác. Sự đa dạng văn hóa
thành phố đến từ nguồn gốc cư dân nhiều vùng miền trong nước, đến từ nước ngoài
thông qua giao lưu kinh tế - văn hóa. không chỉ làm giàu có cho đời sống vật chất
– tinh thần mà còn tạo ra sự thân thiện trong các mối quan hệ, trở thành động lực
giúp các cộng đồng “an cư lạc nghiệp” và coi thành phố là “quê hương thứ hai”.
Phát huy truyền thống “kinh tế thị trường và dịch vụ”
hình thành sớm nhất trong cả nước. Thông thương hàng hóa từ các cảng thị (cảng
sông, cảng biển) đi đến khắp nơi trong và ngoài nước là biểu hiện tính chất thị
trường phát triển của Sài Gòn. Tính chất thị trường giúp cho kinh tế thành phố
năng động, sáng tạo, nhạy bén, hướng đến hiệu quả thực tiễn. Đặc biệt nó giúp
thành phố hội nhập nhanh với thế giới khi biết chấp nhận và tuân thủ những nguyên tắc chung của kinh tế thời đại
toàn cầu hóa.
Phát huy tính chất “nhạy bén tiếp thu nhanh chóng các
thành tựu khoa học kỹ thuật và công nghệ mới của thế giới, áp dụng thành công
vào thực tiễn của thành phố”. Khoa học công nghệ không chỉ ứng dụng vào sản xuất,
kinh tế mà còn vào quản lý xã hội, quản lý đô thị, xây dựng “thành phố đáng sống”,
góp phần quan trọng cho sự nghiệp Công nghiệp hoá - Hiện đại hóa.
Phát huy tính chất “thành phố trung tâm thu hút nguồn
nhân lực chất lượng cao”. Những biện pháp thu hút nhân tài là tạo môi trường
làm việc phù hợp và đãi ngộ tương xứng trình độ, chăm lo chu đáo đời sống vật
chất, tinh thần của mọi người dân, ứng xử nghĩa tình với tất cả những người đến
đây sinh sống và xây dựng thành phố.
Tất cả bắt đầu từ phương thức quản lý và chế độ chính
sách đặc thù của thành phố. Do đó, Chính quyền đô thị là giải pháp quan trọng
nhất. Từ mô hình Chính quyền đô thị, bốn nhân tố “Chính quyền - Người dân -
Doanh nghiệp - Các tổ chức xã hội” mới thực sự là những chủ thể của thành phố,
có nghĩa vụ và vai trò khác nhau nhưng bình đẳng về trách nhiệm và gía trị đóng
góp trong tiến trình phát triển thành phố.
3.
Với hơn ba trăm năm hình thành và phát triển, Sài Gòn –
TP. Hồ Chí Minh đã tích lũy được nhiều truyền thống tốt đẹp. Xây dựng “thành phố
thông minh” nhất thiết phải tiếp cận và tiếp nhận những thành tựu khoa học công
nghệ hiện đại của thế giới, đồng thời cũng cần đúc kết những “giá trị thông
minh” mà ông cha để lại. Từ đó chọn lọc và kế thừa, duy trì và vận dụng để xây
dựng TP. Hồ Chí Minh hiện đại, thông minh và giàu bản sắc văn hóa độc đáo.
Không thể phủ nhận vai trò trung tâm kinh tế là nổi bật nhất
của đô thị Sài Gòn từ khi hình thành, vai trò “đầu tàu kinh tế của cả nước” của
TP. Hồ Chí Minh là quan trọng và xuyên suốt từ sau 1975 tới nay. Để giữ vững vị
thế ấy, chính quyền và người dân thành phố luôn phải vượt qua nhiều khó khăn,
có giai đoạn phải vượt rào, xé rào, có trường hợp phải chấp nhận “đánh đổi” một
phần di sản văn hóa để “đô thị hóa – hiện đại hóa” phục vụ nhu cầu phát triển
kinh tế.
“Lịch sử của thành phố tự nó đã giới thiệu quá trình luôn
luôn chọn cái mới, luôn đổi mới. Lịch sử của thành phố đồng thời tự nó đã giới
thiệu con người Thành phố là tập thể cách mạng không mệt mỏi, không khoan nhượng
trước những gì trì trệ. Những tư tưởng giáo điều, gia trưởng phải nhường chỗ
cho sự năng động sáng tạo trên vùng đất có truyền thống cách mạng, dân chủ”[1]
Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách
đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh là cánh cửa
rộng mở, đã trao cho thành phố những cơ chế vượt trội trong sắp xếp lại bộ máy
hành chính cho phù hợp với thực tiễn, huy động nguồn lực và phát huy truyền thống
sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của người dân, doanh nghiệp. Từ đó tạo không gian
phát triển mới cho “thành phố thông minh” như mục tiêu và định hướng phát triển.
Vì vậy, những bài học, kinh nghiệm được chắt lọc từ lịch sử, từ thực tiễn sẽ góp
phần đưa TP. Hồ Chí Minh phát triển đồng đều các lĩnh vực kinh tế - văn hóa –
xã hội một cách bền vững.
TP. Hồ Chí Minh 8.12.2023
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét