HẺM HOA LAN SÀI GÒN

Nguyễn Thị Hậu

Hẻm nhỏ này không phải là đường Hoa Lan bây giờ ở khu Phan Xích Long, Phú Nhuận. Nhiều người sống ở Sài Gòn trước năm 1975 biết con hẻm ngắn này, nó nằm trên đường Trần Quý Cáp (nay là đường Võ Văn Tần).

Hồi đó hẻm Hoa Lan tuy là đường dẫn vào nhà một “ông lớn” nhưng trong hẻm vẫn sinh hoạt bình thường. Phía đầu hẻm là một quán cơm bình dân bán vào buổi trưa, bên cạnh là xe bán cà phê nước ngọt. Đối diện có “vựa” nước đá là những chiếc kệ gỗ lớn bên trên chất đầy nước đá cây, phủ bạt. Rồi thời gian sau ở đầu hẻm có thêm ông sửa xe máy xe đạp, xe trái cây cóc ổi xoài mía ghim… Buổi sáng khách ngồi uống cà phê đọc báo, buổi trưa quán cơm đông khách, bàn ăn dọn cả dưới tán cây điệp khá lớn trong hẻm. Thỉnh thoảng có chiếc xe hơi màu đen sang trọng từ từ ra vô, chờ cho khách đứng lên đẩy lui mấy bộ bàn ghế nhựa cho xe đi qua, dù hẻm đông người bác tài cũng không bấm còi giục giã mà còn vui vẻ gật đầu cám ơn mọi người. Khách quen cũng giơ tay chào lại rồi bình luận, hôm nay ổng đi trễ hén? ủa bữa nay không thấy ổng… “Ổng” là chủ nhân ngôi dinh thự rất đẹp trên một khuôn viện rộng ở cuối hẻm.

Thật ra phần lớn khách biết hẻm này là từ quán cơm bình dân. Không biết quán có từ bao giờ nhưng người sống quanh đó đã quen với cảnh hai vợ chồng chủ quán lui cui dọn hàng từ 7,8 giờ sáng. Quán che mái ghé vào bức tường ở một bên hẻm, mấy bộ bàn ghế nhựa cuối ngày xếp gọn gàng, ba bốn ông lò lớn dùng than đước. Chỉ có nồi cơm lớn là nấu sẵn ở nhà và xe ba gác chở tới vào khoảng 10g, được ông chủ đặt lên cái bếp lớn bên dưới than hồng riu riu cho cơm nóng, ai ăn trễ vào cuối giờ trưa sẽ  được thêm miếng cơm cháy mỏng giòn tan. Thức ăn chén bát phụ gia… chở tới từ sáng sớm, xào nấu tại chỗ thơm phức. Xế chiều lại dọn tất cả về nhà. Công chức ở công sở gần đó, học sinh trường  Lê Quý Đôn, Marie Curie, các bác chạy xích lô, taxi… là khách hàng thường xuyên của quán, chưa kể nhiều người ghé mua cơm mang về nhà ăn.

Cơm trưa ở đây thường có hai, ba món mặn, một hai món canh, mấy món xào, rau sống… đơn giản nhưng rất ngon và rẻ. Một dĩa cơm (cơm thêm và trà đá, chuối tráng miệng không tính tiền) với đĩa lươn xào xả ớt hay xào lăn, tô canh chua lươn bắp chuối rau muống chỉ 20 đồng tiền Việt Nam cộng hòa (lúc đó chưa đổi tiền, mì gói 2 tôm chỉ có 10 đồng một gói). Những món ngon của quán, ngoài món lươn kể trên còn có cá trê chiên chấm nước mắm gừng, khô cá lóc chiên với nước mắm xoài bằm, khổ qua xào trứng hay khổ qua hầm thịt, tép rang nước dừa… tất nhiên không thể thiếu thịt kho hột vịt dưa chua dưa giá ăn với canh cải xanh thịt bằm, hay canh chua cá khô tộ… Những món ăn rặt Nam bộ nhưng quyến rũ khẩu vị của nhiều người.

Bây giờ khu vực này đã thay đổi nhiều, nhà cao tầng mọc lên thay thế những căn nhà phố hay biệt thự, công sở văn phòng ngân hàng san sát, nhà hàng và quán cà phê dày đặc… Nhiều dân cư mới thay thế dân trong hẻm Hoa Lan, lớp khách cũ cũng không còn lui tới nơi đây vì những chủ quán xưa cũng không còn. Dinh thự trong hẻm từ lâu đã vắng người ra vô.

Sài Gòn có hàng ngàn hẻm nhỏ, từ những khu biệt thự trên con đường lớn hay ngang dọc khu bàn cờ, trong xóm nhà lá trên kinh rạch… Hẻm là một phần của đời sống đô thành Sài Gòn, nơi đây hòa hợp giữa lối sống đô thị và làng quê tứ xứ. Người trong hẻm là quan chức hay bình dân, công chức hay buôn bán, sĩ quan nhà binh hay chạy xích lô… ra vô gặp mặt chào hỏi thân tình, gặp chuyện thì qua lại phụ giúp. Không gian hẻm là “của chung” ai sử dụng cũng được, miễn là giữ gìn sạch sẽ và đừng gây phiền hà cho người qua lại. Đặc biệt những quán cơm bình dân trong hẻm vừa ngon vừa rẻ, lại “đậm đà bản sắc” vùng miền của cộng đồng dân cư ở khu vực đó. Khách sành ăn thường tìm đến quán cơm hẻm mà khách lạ đến một lần thì nhớ mãi.

Nhiều người nói rằng chỉ cần một lần bước chân vô những con hẻm của Sài Gòn là có thể cảm nhận được về cuộc sống và con người thành phố này. Hẻm Hoa Lan là một trong muôn vàn hẻm phố như vậy ở Sài Gòn.

Sài Gòn 20.11.2016



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

160 NĂM THẢO CẦM VIÊN SÀI GÒN

  https://nguoidothi.net.vn/160-nam-thao-cam-vien-sai-gon-42825.html   Nguyễn Thị Hậu Thảo cầm viên Sài Gòn là một không gian công cộng và...