Đọc sách (Văn Nghệ Công an 3/12/2012)
*TRẦN HỮU DŨNG (nhà thơ)
101 truyện
100 chữ - Tập truyện cực ngắn của Nguyễn Thị Hậu
NXB Hội Nhà
Văn ấn hành 3000 quyển, vào quí IV năm 2012,
Khổ 11,5 X
17,5 cm, vẽ bìa : Phước Quang, minh họa : Đỗ Đức.
Nguyễn Thị Hậu, tiến sĩ khảo cổ học, sinh
tại Hà Nội, hiện sống và làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh, đã xuất bản: Đi và tìm trong đất (ký và tản văn), 2008;
Quay qua và quay lại (Tản văn), 2010; Buổi trưa trong quán cà phê, 2012.
Truyện cực ngắn xuất hiện từ lâu với nhiều
tên tuổi lừng danh trên thế giới như Luis Borges (Argentina), Yasunari Kawabata
(Nhật Bản), Ernest Hemingway (Mỹ), Lỗ Tấn (Trung Quốc)...mang lại nhiều thú vị
cho bạn đọc.
Truyện
cực ngắn có nhiều tên gọi: truyện chớp (flash fiction), truyện bưu thiếp
(postcard fiction), truyện mỏng (skinny fiction), truyện nhanh (fast fiction),
vi truyện (micro fiction)... Truyện biến thiên từ một chữ cho đến một trăm chữ,
vài trang sách với cấu trúc ngắn, gọn, độ nén mạnh tạo những liên tưởng bất ngờ
khi khép lại. Theo Tần Tần báo Hà Nội mới, ngày 13.08.2010, Nguyễn Thị Hậu cho
biết, chị viết ngắn vì không thể viết dài: “Công việc của nhà khảo cổ học
tạo cho tôi thói quen viết ngắn và chính xác”.
Và Nguyễn Thị Hậu, trả lời phỏng vấn Vũ Trà
My trên Yahoo Văn hóa Việt ngày 24.01.2011, cho biết quan niệm về truyện cực
ngắn của mình: “Theo tôi, truyện thật ngắn như khoảnh khắc trong cuộc sống,
có khi là ánh chớp lóe lên trước cơn giông, có khi là cơn mưa bất chợt giữa
ngày hè oi bức, có khi là cú vấp trên đường…Người viết luôn quan sát nắm bắt
được những phút giây bất chợt ấy một cách tỉnh táo, nhưng lại cảm nhận bằng
trực giác, từ trái tim, sự “đe dọa” ẩn trong ánh chớp, sự nhẹ nhõm sau cơn mưa,
cả cảm giác choáng vì đau của cú vấp ngã…Sự chính xác thì thường ngắn gọn.
Trong truyện thật ngắn các chi tiết làm nên ‘thắt nút’ còn cảm xúc là “
‘mở nút’.”
Nếu chọn tiêu chí cho truyện cực ngắn là
“đọc nhanh, thấm lâu” thì trong tập này những truyện như Nghề nghiệp, Vua và
Hoàng hậu, Khoảnh khắc và mãi mãi, Thi sĩ, Lô cốt…làm cho người đọc lúc
khép lại quyển truyện luôn được nụ cười ý vị nở trên môi. Cái khó nhất khi gom
lại 101 truyện cực ngắn mà truyện nào cũng phải khác nhau và có độ nén cực mạnh
làm mọi người bất ngờ. Đâu đó trong tập truyện vẫn còn nhiều đoạn trùng ý, lập
lại khiến người đọc thấy tiếc, hụt hẫng. Theo nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng
Quốc ‘chính người đọc mới là kẻ hoàn tất tác phẩm’: “Một truyện cực ngắn hay
là truyện có sức ngân và vang thật xa và thật lâu…Đọc xong, người ta cứ bị ám
ảnh mãi…Cũng giống như Thơ, ở truyện cực ngắn, tác giả chỉ phát ra một số gợi ý
để người đọc, chính người đọc mới là kẻ
hoàn tất tác phẩm”.
MỘT
SỐ TRUYỆN CỰC NGẮN TRONG “101 TRUYỆN 100 CHỮ”
KHOẢNH
KHẮC VÀ MÃI MÃI
Tình cờ mình quen nhau và chỉ gặp vài lần.
Một ngày bạn nhắn: Những mẩu truyện mình viết rất ngắn nhưng sao bạn phải ngẫm
về nó lâu đến thế.
Cuộc sống chẳng bao giờ hoàn hảo. Những
mảnh vỡ của nó luôn có vẻ đẹp riêng,
dù gai góc hay vụn nát nhưng vẫn lấp lánh…Như dư âm của những khoảnh khắc bên
bạn cứ ngân mãi trong tâm trí mình dù ngọt ngào hay cai đắng…
THI SĨ
Vợ đi vắng, thi sĩ ở nhà trông con gái nhỏ.
Nó bú bình xong rồi buồn ngủ, ọ ẹ, khóc ré lên. Thi sĩ vụng về dỗ nhưng nó
không nín. Nó đã quen nghe tiếng mẹ ru nhè nhẹ…
Lúng túng, thi sĩ bèn đọc thơ. Chàng đọc mấy
bài thơ mới sáng tác đêm qua. Cô nhỏ nín bặt rồi khóc lớn hơn. Thi sĩ lại đọc,
giống như đang trình diễn trong Ngày Thơ.
Bỗng dưng cô nhỏ mở miệng gào lên: “Xin lỗi,
chịu hổng nổi!!!”.
LÔ CỐT
Đường thành phố từng đoạn dài lô cốt. Kẹt
đường. Xe hơi nhích từng mét, xe máy lao lên lề, chui vào hẻm, nhưng rồi ở đâu
cũng vậy…Khói, bụi, mệt mỏi, cáu kỉnh và cam chịu.
Rồi lô cốt được dỡ bỏ. Mặt đường nham nhở
những vết thương dài, xấu xí.
Đến với nhau, anh và em phải vượt qua biết
bao “lô cốt” chính mình đã dựng nên. Cuộc sống chung như đoạn đường mới được
tái lập, để rồi có thể nó lại bị đào xới, vào một ngày kia…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét